Jeuk is een van de symptomen van eczeem en stimuleert de krabreflex. In aanhoudende tot chronische vorm is jeuk lastig om mee om te gaan en heeft het negatieve effecten op psychisch vlak, namelijk concentratieverlies, vermoeidheid en stress. De huid is immers het grootste menselijke orgaan: als daar iets mis mee gaat, heeft het een grote impact op ons welbehagen.
’˜Niet krabben!’ is een goedbedoelde waarschuwing, maar kan ook frustratie, schuld of schaamte opwekken. Het is belangrijk om te beseffen dat mensen met eczeem jeuk heviger dan normaal ervaren en dat krabben grotendeels uit reflex en onvrijwillig gebeurt. In tegenstelling tot pijn, die vaak op empathie kan rekenen, impliceert ’˜Niet krabben!’ dat de letsels de schuld zijn van de patiënt. Hoewel het buiten kijf staat dat minder krabben de genezing vereenvoudigd, is de oplossing dus helaas niet zo simpel.
In tegenstelling tot pijn, kan jeuk ook niet eenvoudig bestreden worden met een pil of patch. Al is er onderzoek gaande naar het mechanisme achter jeuk en zijn er voor ernstige gevallen wel medicijnen beschikbaar, in het dagelijkse leven moeten we als patiënt onszelf zien te redden.
Probeer eerst en vooral irritatie zoveel mogelijk te voorkomen en je huid goed te verzorgen.
Niettemin zal je nog steeds in bepaalde mate jeuk ervaren, afhankelijk van de intensiteit van je eczeem. Daarom onderstaande tips om hiermee om te gaan.
- Probeer op de jeukende plekken zacht te wrijven of knijpen liever dan te krabben: zo laat je geen wondjes na.
- Afkoelen is vaak de beste remedie bij een jeukaanval: koude verdooft de jeuk. Dep de geïrriteerde huid met een cold pack of een flesje/blikje uit de frigo. Dit kan je huid wel vochtig maken, wikkel er indien nodig een doek rond.
- Een nat koud washandje is ook een goed alternatief. Hiermee kan je ook wrijven i.p.v. te krabben. Nadat je huid voldoende is afgekoeld, smeer je best een laag crème.
- Neem als je thuis bent een lauwe of koude douche en smeer je daarna in met een cold cream.
- Als je huid al geïrriteerd of verhit is van het krabben/wrijven, let dan op met vettige zalven. Die kunnen dit gevoel nog versterken, omdat de huid afgesloten wordt. Koel de eczeemplek dus eerst af.
- Je kan ook een tube cold cream, onderhoudszalf of -crème in de frigo bewaren voor noodgevallen.
- In een bereiding van de apotheker kan je eventueel menthol laten toevoegen, dit koelt de huid ook snel af. Let wel op dat je huid dit goed verdraagt. Alternatief: Vicks VapoRub (ook erg vettig).
- Blaas over de huid of schakel een ventilator in.
- Probeer rustig te blijven, ook al is een gevoel van stress of frustratie perfect normaal.
- Zoek mentale ontspanning en afleiding, bijvoorbeeld in een boek, tv-programma, film, kruiswoordraadsel, sudoku, videogame, yoga-oefening, de afwas… Wat voor jou werkt. Als je hoofd én je handen bezig zijn, zelfs nog beter.
- Vraag iemand die in de buurt is om je in het oog te houden en iets te zeggen als je onbewust begint te krabben. Geef aan wat voor jou werkt.
- Wissel eventueel je kledij: trek losse, katoenen kleding aan.
- Voor ’˜s nachts bestaan er anti-krab handschoenen en kledij, zowel voor kinderen als volwassenen. Soms bevat deze kledij bovendien zilverdeeltjes die ontstekingen helpen remmen.
- Zorg altijd voor een goede hygiëne van je nagels, ook tussen krabmomenten door. Je bent immers snel ergens aan het krabben zonder dat je het beseft. Was eventueel je handen tussendoor (met een neutrale zachte zeep), zodat de wondjes niet zo snel ontsteken.
- Sommige vrouwen hebben lange kunstnagels om te vermijden dat ze te hard gaan krabben.
- Voor onderweg en buitenshuis kunnen kleine tubes (gratis stalen of reisflacons) en potjes zalf heel handig zijn.