Daar is de lente, daar is de zon! Dat zonlicht weldadig kan zijn voor de eczeemhuid, is een lang gekend en bewezen feit. UV-therapie is al enigetijd een vaste waarde voor sommige patiënten, maar ook de gratis versie kan kleine wonderen doen voor ons gemoed én voor onze huid. Heb je je al ooit afgevraagd hoe dat komt? En waarom UV toch ook als schadelijk wordt beschouwd?

Driemaal uitgelicht

Zonlicht bestaat uit drie soorten licht, die elk een andere golflengte hebben. Eerst en vooral zichtbaar licht, waardoor we vormen en kleuren kunnen zien. Ten tweede infraroodstraling, die wij gewaarworden als warmte. En de derde component, uv-straling of ultraviolet, is noch zichtbaar, noch voelbaar. Daaronder onderscheid men dan nog eens uv A en uv B.

Uv-stralen hebben een grote invloed op onze huid, zowel voordelig als nadelig. Om maar meteen met het slechte nieuws te beginnen: uv veroorzaakt zonnebrand, huidveroudering en verhoogt de kans op huidkanker door de invloed op ons DNA en door een plaatselijke verzwakking van het immuunsysteem. Maar net dat laatste effect zou wel eens in ons voordeel kunnen uitvallen…

GeZONd

Directe blootstelling van de huid aan zonlicht heeft voor veel eczeempatiënten een weldadig effect doordat ontstekingen worden geremd. Bovendien is het gratis én plezierig, als het weer wat meezit tenminste.

Bouw de belichtingsduur en -intensiteit geleidelijk op: vroeg begonnen is half gewonnen. Gelukkig zijn doorgaans ook relatief korte momenten voldoende om het effect te voelen. Zonnebrandcrème doet de invloed van uv grotendeels teniet, dus matigheid is ook absoluut noodzakelijk om niet te verbranden. Daarnaast moet je er op letten dat je regelmatig een andere pose aanneemt.

Misschien is je huid zo vervreemd van de zon of zo lichtgevoelig, dat je extra voorzichtig moet zijn. Begin dan zeker met hele kleine stapjes of start met uv-therapie, begeleid door een arts. Het kan de moeite waard zijn om ondanks aanvankelijke irritatie door te zetten met korte zonbeurten. Na verloop van tijd, misschien zelfs het jaar erna, reageert je huid wellicht al beter op het zonlicht. Maar volg vooral je eigen gevoel en praat erover met je arts.

Spelbrekers

Een voorwaarde is natuurlijk wel dat de blootstelling aan allergenen en irritaterende stoffen tot een minimum beperkt blijft. Helaas kunnen pollen of zweten voor sommigen de goede effecten van het zonnen teniet doen. In dat geval moet je de voor- en nadelen voor jezelf afwegen. Enkele bescheiden tips:

·         beperk je tot meerdere korte blootstellingen aan de zon

·         mijd de echt warme momenten van de dag en vooral zwoele dagen, want dan zweet je het meest

·         spoel het zweet kort na het zonnen af, of dep je huid met een zachte doek en verkoel de gevoelige plaatsen met een icepack

·         zet een bus hydraterende crème (vb. een cold cream) de dag ervoor in de koelkast, en smeer je daarmee in na het wassen of deppen van de
huid

·         bespreek de mogelijkheden van uv-therapie met een dermatoloog

Bovendien mag je niet zonnen als je Neoral®, Protopic®, Elidel®of bepaalde andere geneesmiddelen gebruikt. Lees dus goed de bijsluiters en vraag je arts naar aangepaste medicatie. Wissel indien mogelijk af per seizoen.

Uv-therapie

De therapeutische toepassing van uv-straling voor mensen met eczeem, psoriaris en andere huidziekten gebeurt twee à drie keer per week gedurende enkele maanden bij een dermatoloog. Er zijn vier soorten uv-therapie:  PuvA, uv A, breedspectrum  uv B en smalspectrum uv B. Die laatste zou het risico op verbranding verkleinen.

Uv A en uv B verwijzen naar het soort uv-lampen. PuvA is een behandeling met uv A, voorafgegaan door het medicijn psoraleen, dat je gevoeliger maakt voor de uv-straling. Dit kan worden toegediend in capsulevorm of als oplossing in badwater. Psoraleen wordt gebruikt omdat uv A alleen minder effectief is dan uv B. Om die reden is een gewone zonnebank ook niet aan te raden: die geven vooral uv A af en weinig tot geen uv B.

Je moet een speciale bril dragen om je ogen te beschermen en neemt zonder kleren plaats in de cabine. Mannen moeten hun ondergoed aanhouden om de genitaliën te beschermen. De belichtingsdosis wordt langzaamaan opgedreven. In het begin kan de behandeling maar enkele seconden duren en op het einde meestal een kwartier. De arts bepaalt dit aan de hand van de gevoeligheid van je huid.

Het wordt afgeraden om na een behandeling je huid nog meer bloot te stellen aan de zon. Opnieuw geldt dat je geen afweeronderdrukkende geneesmiddelen gebruiken. De mogelijke bijwerkingen van uv-therapie zijn hetzelfde als bij natuurlijk zonnen, plus lichtgevoeligheid na een PuvA-behandeling.

In Nederland is het ook mogelijk om thuis een uv-therapie te volgen, maar in Vlaanderen wordt dit vooralsnog niet terugbetaald door de mutualiteiten. Vanwege de frequente verplaatsingen van en naar de dermatoloog wordt uv-therapie dikwijls als tijdrovend ervaren.

Geen zonne-energie, maar zonneallergie?

Het is echter ook mogelijk dat je een zonneallergie hebt of na verloop van tijd ontwikkelt. Een zonneallergie is te herkennen aan rode vlekken, blaasjes, jeuk, branderigheid en/of pijn, op plaatsen waar de huid recent aan zon werd blootgesteld. Als dat voor jou herkenbaar is, laat je dan testen en adviseren door een arts.

Meer info over zonneallergie:

http://www.huidarts.com/cgi-bin/patinfo.pl?cgifunction=form&fid=1020972992

http://www.uzleuven.be/zonneallergie